شهرستان بانه

نام اصلی بانه که از شهرهای قدیمی استان کردستان است، بروژه بوده است. قرن ها تاریخ در بطن این شهر جریان داشته با این حال فقدان منابع صحیح تاریخی، تاریخ پیش از اسلام را در این شهر تاریک کرده است. بانه در زمان های گذشته و قبل از تسلط اسلام در خاورمیانه به صورت دهکده کوچکی بود که فقط چند قوم و طایفه در آن زندگی می‌کردند و بیش تر این عشیره ها با یک‌دیگر نسبت خانوادگی داشتند. بعضی از این طایفه ها در مقابل حمله اعراب مسلمان مقاومت کردند و بعد از شکست به طرف سردشت و از آن جا به آذربایجان غربی رفتند و فقط برخی از بومی ها که بدون جنگ و خونریزی دین اسلام را پذیرفه بودند، ساکن شهر شدند. بانه در طول تاریخ بارها تخریب شده و دوباره مورد بازسازی قرار گرفت.قلعه حکومتی این شهر که در آن زمان حالت یک روستا را داشت، در بالای یک تپه در شمال خاوری و مشرف به شهر بود. هسته مرکزی شهر که بافت قدیمی آن را تشکیل می دهد در دامنه همین تپه واقع شده که در اثر آتش سوزی ها و به خصوص در سال 1320 از بین رفته است. با توجه به فراوانی مواد اولیه موجود در این شهرستان؛ قالی‌بافی از جمله صنایعی است که در این شهرستان رواج دارد و قالی از جمله صادرات آن است. گلیم بافی‌با طرح‌های کردی نیز از رونق زیادی برخوردار بوده و گلیم‌های‌بانه‌نیز هواخواهان فراوانی دارد. شال بافی با استفاده از کرک بز مرغز، خراطی‌چوب، سوزن‌دوزی، کلاه، قلاب‌دوزی، پولک دوزی، منجوق دوزی از دیگر صنایع دستی رایج در این منطقه است. زیارتگاه سلیمان بیگ و سد باستانی شو بانه مهم ترین جاذبه‌های تاریخی شهرستان بانه را تشکیل می‌دهد.

مکان های دیدنی و تاریخی

زیارتگاه سلیمان بیگ، سد باستانی شو بانه مهم ترین جاذبه‌های تاریخی شهرستان بانه را تشکیل می‌دهد.  

بقیه در ادامه مطلب...

نام اصلی بانه که از شهرهای قدیمی استان کردستان است، بروژه بوده است. قرن ها تاریخ در بطن این شهر جریان داشته با این حال فقدان منابع صحیح تاریخی، تاریخ پیش از اسلام را در این شهر تاریک کرده است. بانه در زمان های گذشته و قبل از تسلط اسلام در خاورمیانه به صورت دهکده کوچکی بود که فقط چند قوم و طایفه در آن زندگی می‌کردند و بیش تر این عشیره ها با یک‌دیگر نسبت خانوادگی داشتند. بعضی از این طایفه ها در مقابل حمله اعراب مسلمان مقاومت کردند و بعد از شکست به طرف سردشت و از آن جا به آذربایجان غربی رفتند و فقط برخی از بومی ها که بدون جنگ و خونریزی دین اسلام را پذیرفه بودند، ساکن شهر شدند. بانه در طول تاریخ بارها تخریب شده و دوباره مورد بازسازی قرار گرفت.قلعه حکومتی این شهر که در آن زمان حالت یک روستا را داشت، در بالای یک تپه در شمال خاوری و مشرف به شهر بود. هسته مرکزی شهر که بافت قدیمی آن را تشکیل می دهد در دامنه همین تپه واقع شده که در اثر آتش سوزی ها و به خصوص در سال 1320 از بین رفته است. با توجه به فراوانی مواد اولیه موجود در این شهرستان؛ قالی‌بافی از جمله صنایعی است که در این شهرستان رواج دارد و قالی از جمله صادرات آن است. گلیم بافی‌با طرح‌های کردی نیز از رونق زیادی برخوردار بوده و گلیم‌های‌بانه‌نیز هواخواهان فراوانی دارد. شال بافی با استفاده از کرک بز مرغز، خراطی‌چوب، سوزن‌دوزی، کلاه، قلاب‌دوزی، پولک دوزی، منجوق دوزی از دیگر صنایع دستی رایج در این منطقه است. زیارتگاه سلیمان بیگ و سد باستانی شو بانه مهم ترین جاذبه‌های تاریخی شهرستان بانه را تشکیل می‌دهد.

مکان های دیدنی و تاریخی

زیارتگاه سلیمان بیگ، سد باستانی شو بانه مهم ترین جاذبه‌های تاریخی شهرستان بانه را تشکیل می‌دهد.  

صنایع و معادن

از صنایع و معادن شهرستان بانه اطلاعات مستندی در دست نیست.  

کشاورزی و دام داری

اساس اقتصاد شهرستان‌بانه‌بر‌کشاورزی،باغ‌داری،دام‌داری و دام‌پروری استوار است. کشاورزی در شهرستان بانه سنتی و نوع کشت آبی و دیمی است. آب کشاورزی از چاه های نیمه ژرف و رودخانه تامین می شود. از محصولات عمده کشاورزی و باغ‌داری می‌توان گندم، جو، بنشن، نباتات‌علوفه‌ای، انگور، گردو، سیب، بادام، گیلاس، هلو، زردآلو و توت را نام برد. هم‌چنین دام‌داری و دام‌پروری نیز مانند سایر نواحی کردستان بسیار متداول بوده و شامل پرورش گوسفند، بز و گاو می شود. پرورش طیور علاوه بر طریق سنتی، به شیوه مدرن نیز انجام می شود که شامل پرورش مرغ جهت مصارف گوشت و تخم مرغ می باشد. زنبورداری از مشاغل رایج بوده و زارعین علاوه بر فعالیت های کشاورزی، به این کار نیز اشتغال دارند.  

مشخصات جغرافیایی

شهرستان بانه یکی از شهرستان های استان کردستان از نظر جغرافیایی در 45 درجه و 53 دقیقه‌ی درازای خاوری و 35 درجه و 59 دقیقه ی پهنای شمالی و ارتفاع 1540 متری از سطح دریا قرار دارد. شهرستان بانه از شمال به شهرستان سردشت، از خاور به شهرستان سقز و از جنوب و باختر به کشور عراق محدود می گردد. شهر بانه مرکز شهرستان بانه در 270 کیلومتری شمال باختری شهر سنندج و در آغاز راه بانه ـ مهاباد قرار دارد. رود بانه از میان این شهر می گذرد. چشمه دایمی احمد آباد وچشمه پیرمراد در نزدیکی شهر روان است و آب آن مصرف آشامیدنی دارد. آب و هوای این شهرستان نسبتا سرد و نیمه مرطوب بوده و میزان بارندگی سالانه به طور متوسط 720 میلی متر است. مسیرهای ارتباطی به این شهرستان عبارتاند از:

ـ راه آسفالت بانه ـ سقز به سمت شمال خاوری به درازای 60 کیلومتر
ـ راه آسفالت بانه ـ سردشت به سمت شمال باختری به درازای 60 کیلومتر
ـ راه بانه ـ مریوان به سمت جنوب خاوری به درازای 160 کیلومتر 

وجه تسمیه و پیشینه تاریخی

نام اصلی بانه که از شهرهای قدیمی استان کردستان بوده، بروژه بوده است. قرن ها تاریخ در بطن این شهر جریان داشته با این حال فقدان منابع صحیح تاریخی، تاریخ پیش از اسلام را در این شهر تاریک کرده است. نام بانه را مشتق از کلمه کردی ‹‹بن›› به معنی پشت بام، متاثر از ارتفاعات و نحوه استقرار و موقعیت جغرافیایی شهر می دانند. هم چنین نام بانه را به معنی ‹‹خانه›› (اقامتگاه و آبادی و مسکن)، ‹‹اردو›› (اردوگاه سربازان) و «پادگان» نیز تفسیر کرده اند. تا اواسط سده سیزدهم هجری نام اصلی شهر بانه ‹‹به روژه›› (آفتابگیر) بوده و اسنادی نیز وجود دارد که در همه آن ها مرکز بانه قصبه «به روژه» نامیده شده اند. چنان که امروز نیز در بانه آبادی هایی به نام های ‹‹نیزه دو کهنه››، ‹‹به روژه کهنه››، ‹‹سیاومه کهنه››‌، ‹‹آرمرده کهنه››، ‹‹توده کهنه›› و یا بدون کلمه ‹‹کهنه›› وجود دارد. آتش سوزی و جنگ های قبیله ای یکی از عوامل جابجا شدن محل شهر بوده است. هم چنین شیوع بیماری های وبا و طاعون نیز در این امر دخالت داشته است. با شیوع این بیماری ها، بازماندگان محل اولیه را آلوده پنداشته مجددا در جای دیگری به ایجاد شهر و ده می پرداختند. کلمه کهنه نیز برای تمایز شهر جدید از قدیم به کار برده می شده است. اکنون گورستان شمال خاوری شهر را «بانه کهنه» یا «کهنه بانه» می نامند. قبل از اسلام طایفه ای زرتشتی به نام ‹‹قه قو›› بر این منطقه حاکم بودند که در حمله اعراب و بعد از آن، ‹‹اختیار دینی ها›› به جای آنان به حکومت پرداختند. این شهر یک بار قبل از جنگ جهانی اول و بار دیگر در جنگ جهانی دوم دچار آتش سوزی شدیدی شد.